Archiwum Aktualności

Co nowego w wydawnictwie i na stronie 0dB.pl?

Magazyn 0dB.pl (002)

Opublikowano przez

Już jest! Cały najnowszy Magazyn 0dB.pl trwa ponad 2,5 godziny (to rzecz naprawdę dla hardcore’owców), więc tym razem udostępniłem go także pod postacią pojedynczych klipów oraz listy odtwarzania, przez niektórych zwanej plejlistą. Oto ona, a poniżej spis zawartości.

0:00 Intro

3:01 Archeologia syntezatorowa

5:35 Austrian Audio OD505

16:54 Witnesses of Words

22:51 Arturia SQ 80 V

45:49 Nowe monitory PMC

48:30 Mid-Side w praktyce

57:29 PreSonus Revelator iO 24

1:17:12 Porównanie mikrofonów

1:25:03 Zmiany w Roli

1:28:48 Shure SM7B

1:40:48 Freeware

1:56:40 Brzmienie lat 80.

2:13:27 Łukasz Langa (Polyend)

2:28:42 Outro

Alternatywne kluczowanie w Reaperze (bezpłatna lekcja)

Opublikowano przez

Alternatywne kluczowanie w programie ReaperDo naszych bezpłatnych lekcji poświęconych produkcji muzycznej właśnie dodana została kolejna pozycja –  Alternatywne kluczowanie w Reaperze. W naszym materiale wideo prezentujemy jak wykorzystać sygnały audio z wybranych ścieżek do sterowania dowolnymi parametrami w instrumencie wirtualnym. Jego głośność jest sterowana partią perkusyjną, dzięki czemu statyczne dźwięki padu uzyskują konkretną rytmikę, zaś częstotliwość odcięcia filtru uzależniona jest od sygnału basu, co wzbogaca dźwięk o specyficzną animację.

Materiał można obejrzeć w odtwarzaczu poniżej lub na stronie lekcji – Alternatywne kluczowanie w Reaperze

Miks na grupach z kompresją (bezpłatna lekcja)

Opublikowano przez

MJUCjrPojawienie się nowego, bezpłatnego kompresora Klanghelm MJUC Jr. sprowokowało mnie do zaprezentowania jego zastosowania w praktyce na przykładzie miksu utworu o charakterze rockowym. Sam Klanghelm MJUC Jr. to darmowa wersja komercyjnego MJUC, będącego emulatorem klasycznych kompresorów lampowych typu vari-mu. Więcej informacji o tego typu kompresorach i ich wykorzystaniu znajdziecie w kursach Produkcja muzyczna od podstaw oraz Produkcja muzyczna w praktyce.

Sam kompresor jest zdecydowanie wart polecenia, chociaż jego charakter sprawia, że najlepiej zachowuje się podczas pracy w trybie równoległym. Wyposażony jedynie w trzy kontrolki bardzo ciekawie wpływa na dźwięk, dodając mu masy i wypełnienia, co – mam nadzieję – dobrze będzie słychać w mojej lekcji wideo, którą znajdziecie tutaj.

Do prezentacji wykorzystałem jedną z sesji dostępnych na stronie będącej uzupełnieniem publikacji Mixing Sectrets For The Small Studios, autorstwa Mike’a Seniora. Regularnie zamieszczane są tam ciekawe sesje w różnych stylistykach, z których można korzystać nieodpłatnie przy rozwijaniu swoich umiejętności w zakresie miksu.

Nowa lekcja dostępna jest wśród kursów 0dB.pl – Miks na grupach z kompresją oraz w odtwarzaczu poniżej.

Produkcja muzyczna w praktyce, nowy kurs

Opublikowano przez

Produkcja muzyczna w praktyceW poniedziałek miała miejsce premiera naszego najnowszego, jak dotąd najbardziej obszernego kursu pod tytułem Produkcja muzyczna w praktyce. Jeżeli jeszcze nie zdecydowali się Państwo na zakup tego kursu, zachęcamy do zapoznania się z tym krótkim wpisem 🙂

Dlaczego warto kupić kurs?

Produkcja muzyczna w praktyce to najbardziej kompleksowy i najlepiej zrealizowany kurs wideo tego typu w języku polskim. Jest to dokładnie 10 godzin 45 minut rzetelnej i niekiedy niedostępnej gdzie indziej wiedzy, przekazanej w sposób możliwie najwygodniejszy dla odbiorcy.

Wierzymy, że forma wideo jest najlepszą metodą nauki w komfortowych warunkach. Łączy ona bowiem zalety wiedzy zdobywanej na wykładach podczas wyjaśniania wybranych zagadnień przez wykładowcę z możliwością śledzenia wszystkich wykonywanych działań na ekranie komputera i wykonywania ich w swoim oprogramowaniu audio.

Nasz sklep umożliwia zarówno pobranie całego kursu na dysk twardy, jak i oglądanie go w naszym autorskim odtwarzaczu.

Czego dowiesz się z tego kursu?

Jak sama nazwa wskazuje, nastawiliśmy się na wiedzę praktyczną. Nie znaczy to jednak, że nie dowiesz się o bardziej technicznych aspektach stojących za każdym zjawiskiem – zależało nam, aby każdą teorię i każde zagadnienie zaprezentować w takich sytuacjach, z jakimi na pewno zetkniecie się podczas swojej eksploracji wspaniałego świata produkcji muzycznej.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się jakie konkretne tematy poruszane są w naszym materiale, zapraszamy do opisu kursu – Produkcja muzyczna w praktyce.

Materiały wideo

Jak dotąd udostępniliśmy za darmo dwie kompletne lekcje pochodzące z naszego kursu. Są to Praca z wokalem – Revoice Pro 3 oraz Sidechain w programie Reaper. Zachęcamy do zapoznania się z nimi, jak również z innymi wybranymi fragmentami, które znajdziecie w opisie kursu oraz zapowiedzią wideo zamieszczoną poniżej.

Produkcja muzyczna

Produkcja muzyczna w praktyce: spis treści i fragmenty

Opublikowano przez

Produkcja muzyczna w praktyceZgodnie z zapowiedzią, prezentujemy dziś spis zawartości oraz kilka wybranych fragmentów naszego najbardziej obszernego jak dotychczas kursu Produkcja muzyczna w praktyce.

Przypominamy również o zapisaniu się do naszego newslettera. Wszyscy subskrybenci w dniu premiery otrzymają od nas w dniu premiery powiadomienie oraz kupon rabatowy 20%. Premiera kursu już w najbliższy poniedziałek – 11 maja.

Poniżej znajdą Państwo 2 wybrane przez nas fragmenty kursu. Ponieważ cały kurs jest bardzo obszerny, wyselekcjonowaliśmy również 13 dodatkowych fragmentów, które mamy nadzieję pozwolą choć w minimalnym stopniu pokazać jak szeroki zakres tematyczny pokrywa Produkcja muzyczna w praktyce. Obejrzeć je można na liście odtwarzania w portalu YouTube – Produkcja muzyczna w praktyce – YouTube playlist.

Zachęcamy również do zapoznania się z kompletnymi darmowymi lekcjami pochodzącymi z tego kursu, które udostępniliśmy wcześniej – Praca z wokalem – Revoice Pro 3 oraz Sidechain w programie Reaper.

Pod filmami znajdą Państwo spis zawartości naszego najnowszego kursu.

Redukcja szumu w Audacity

Filtr górnoprzepustowy – zniekształcenia

Produkcja muzyczna w praktyce – spis zawartości

I. Kluczowanie sidechain (2h 5min)

  • 01. Wstęp (10min)
  • 02. Logic Pro X (14min)
  • 03. Live (16min)
  • 04. Bitwig Studio (17min)
  • 05. Cubase/Nuendo (13min)
  • 06. Reason (15min)
  • 07. Reaper (14min)
  • 08. Bramkowany delay (10min)
  • 09. Sterowanie rytmiką (9min)
  • 10. Bramkowanie pogłosu (7min)

II. Efekt przesterowania (1h 22min)

  • 01. Podstawy (20min)
  • 02. Przesterowanie na wysyłce (11min)
  • 03. Przesterowanie – Live i Logic (26min)
  • 04. Przesterowanie – Cubase/Nuendo (9min)
  • 05. Przesterowanie – Reaper (11min)
  • 06. Przesterowanie – Reason (11min)

III. Procesor splotowy (51min)

  • 01. Procesor splotowy – Reaper (21min)
  • 02. Procesor splotowy – Logic (19min)
  • 03. Procesor splotowy – Live (11min)

IV. Redukcja szumu (59min)

  • 01. Wstęp (5min)
  • 02. Źródła szumu (6min)
  • 03. Bramkowanie (3min)
  • 04. Noise print – profil szumu (11min)
  • 05. Audacity (6min)
  • 06. Audition, Sound Forge (18min)
  • 07. iZotope RX4 (10min)

V. Problemy z filtrem górnoprzepustowym (15min)

  • 01. Zniekształcenia (12min)
  • 02. Faza (3min)

VI. Dubstepowy bas (1h 39min)

  • 01. Wprowadzenie (21min)
  • 02. Podstawy programowania w Serum (33min)
  • 03. Barwy wavetable w Serum (16min)
  • 04. Resampling i partia basu (29min)

VII. Stopa i bas (39min)

  • 01. Reaper (20min)
  • 02. Live, cz. 1 (11min)
  • 03. Live, cz. 2 (8min)

VIII. Edycja intonacji wokalu (1h 12min)

  • 01. Revoice Pro, cz. 1 (10min)
  • 02. Revoice Pro, cz. 2 (12min)
  • 03. Revoice Pro, cz. 3 (13min)
  • 04. Revoice Pro, cz. 4 (14min)
  • 05. Logic Pro X (7min)
  • 06. Cubase/Nuendo (11min)
  • 07. Reaper (5min)

IX. Miks wokalu (29min)

  • 01. Kompresja i korekcja (13min)
  • 02. Efekty (16min)

X. Współczesny mastering (1h 8min)

  • 01. Normalizacja głośności (17min)
  • 02. Poziomy międzypróbkowe (10min)
  • 03. Konfiguracja sesji (9min)
  • 04. Finalna obróbka (32min)

Produkcja muzyczna w praktyce: kupon rabatowy i data premiery!

Opublikowano przez

Produkcja muzyczna w praktyceKilka dni temu ukończone zostały prace nad naszym najnowszym kursem. Produkcja muzyczna w praktyce to najbardziej obszerny i kompleksowo zrealizowany kurs w języku polskim poświęcony najważniejszym etapom związanym z produkcją muzyczną.

Czym jest Produkcja muzyczna w praktyce?

Produkcja muzyczna w praktyce to prawie 11 godzin rzetelnie przekazanej wiedzy dla producentów muzycznych na poziomie średniozaawansowanym i zaawansowanym (osobom początkującym polecamy kurs Produkcja muzyczna od podstaw). Produkcja muzyczna w praktyce to źródło informacji, do których wracać będziesz jeszcze wiele lat po nabyciu kursu, ponieważ prezentowane tam zagadnienia są nowatorskie i ponadczasowe.

Jakie porusza zagadnienia?

W Produkcji muzycznej w praktyce główny nacisk został położony na następujące aspekty:

  • profesjonalna obróbka wokalu (korekcja intonacji z wykorzystaniem różnych narzędzi płatnych i bezpłatnych, zawodowa implementacja wokalu w miksie)
  • technika sidechain (wszystkie typy kluczowania pod kątem miksu i kreatywnych efektów)
  • przetwarzanie ścieżek (redukcja szumu w edytorach i specjalistycznych procesorach, nieznany problem negatywnego wpływu filtrów HPF na brzmienie, fazy, zniekształcenia, poziomy itp.)
  • mastering „post-loudness war” (pod kątem mediów strumieniowych: LUFS, R-128, AAC, normalizacja głośności, zagospodarowanie dynamiki, przetwarzanie Mid-Side itd.)
  • działanie procesorów splotowych (to nie tylko pogłos, ale potężne narzędzie do kreowania niesamowitych efektów i to całkiem za darmo)
  • stopa/bas oraz stopa+bas (specjalna technika, która pozwoli ustawić współbrzmienie tych instrumentów dosłownie w kilka minut!)
  • nowoczesny bas i resampling (jak stworzyć bas w stylu Skrillexa z wykorzystaniem resamplingu, funkcji Note Expression i innych współczesnych narzędzi; przy okazji poznacie też lepiej najnowszą gwiazdę syntezy, jaką jest Serum)
  • kultura, strategia oraz konsekwencja pracy z miksem i materiałem muzycznym (mnóstwo wplecionych w poszczególne odcinki kursu porad, dzięki którym już nigdy nie zadasz pytania dlaczego mój miks/master nie chce brzmieć jak…)

Aby materiał był jak najbardziej przystępny, przykłady pokazywane są na wszystkich popularnych programach DAW, wykorzystując przy tym ich najsilniejsze strony. Korzystamy z programów takich jak Logic Pro X, Cubase/Nuendo, Bitwig Studio, Ableton Live, Propellerhead Reason czy też Reaper, ale pojawiają się również inne: Adobe Audition, Audacity, Sound Forge, ReVoice Pro 3.

Data premiery, cena i kupon rabatowy

Produkcja muzyczna w praktyce w wersji do obejrzenia online/do pobrania dostępna będzie już od poniedziałku 11 maja w cenie 120 zł. Dzięki naszemu kuponowi rabatowemu możliwe będzie nabycie kursu aż 20% taniej. Aby otrzymać kupon rabatowy, wystarczy, że zapiszesz się do naszego newslettera – Zapisz się do newslettera!

Wszyscy subskrybenci (również ci zapisani wcześniej) otrzymają w poniedziałek na swoje skrzynki pocztowe powiadomienie o premierze kursu oraz wspomniany kupon rabatowy, który wykorzystać można na zakup wielu kursów. Ponieważ rabat jest procentowy, liczony od całości zamówienia – im większe zakupy, tym większa oszczędność! 🙂

Więcej informacji…

W weekend zaprezentujemy pełny spis treści Produkcji muzycznej w praktyce oraz umieścimy na naszych kanałach Vimeo i YouTube kilka darmowych fragmentów pochodzących z tego kursu, o czym poinformujemy również na blogu.

Po zapoznaniu się z tym kursem Twoje produkcje muzyczne już zawsze będą lepsze!

Produkcja muzyczna w praktyce

Revoice Pro 3: praca z wokalem (bezpłatna lekcja)

Opublikowano przez

Praca z wokalem - Revoice Pro 3Synchro Arts Revoice Pro 3 to jedno z najchętniej stosowanych narzędzi do obróbki intonacji oraz dopasowywania rytmicznego wokalu, głosu, instrumentów oraz efektów. Jest wykorzystywany nie tylko przez producentów muzycznych, ale też realizatorów dźwięku w filmie i studia zajmujące się dubbingiem.

Aplikacja ta ma swoje korzenie we wtyczce dla Pro Tools o nazwie Vocalign i wciąż jej integracja z systemem firmy Avid jest wyjątkowo dobra. Nie zmienia to faktu, że może też współpracować z każdym innym programem DAW, dla których udostępnia wtyczki służące do komunikacji: Revoice Pro Link oraz Monitor. W prezentacji wideo pokazałem zastosowanie obu pluginów.

Ze strony Synchro Arts można pobrać w pełni działającą, ograniczoną czasowo wersję tej aplikacji, choć do jej uruchomienia konieczne jest posiadania klucza iLok. Mimo to, jeśli ktoś na poważnie chce zajmować się produkcją muzyczną, gdzie wokal, czy ogólnie pojęty głos stanowi element zasadniczy, to aktualnie trudno będzie znaleźć lepsze i skuteczniej działające narzędzie. Program pobieramy z tej strony.

Możliwości

W zakresie korekcji intonacji można z dużą swobodą odstrajać dźwięki w zakresie do 5 półtonów, bez jakichkolwiek artefaktów. Mamy też wpływ na szereg różnych parametrów, pozwalających odpowiednio dopasować każdą zgłoskę. Możliwe jest dopasowanie rytmiczne dwóch różnych partii, działające bardzo efektywnie i w szerokim zakresie, co także pokazano w materiale wideo. Inne funkcje aplikacji to tworzenie realistycznie brzmiących dubli, kopiowanie obwiedni głośności z jednej partii na drugą oraz kopiowanie dokonanych zabiegów odstrojenia. Dostępna jest sprawnie działająca funkcja automatycznej korekcji intonacji, która działa w sposób naturalny, bez efektu Cher/T-Pain.

Prezentację można obejrzeć poniżej lub w odtwarzaczu 0dB.pl – Praca z wokalem – Revoice Pro 3. Głosu na potrzeby prezentacji użyczyła Pani Joanna Mews-Anuszkiewicz, której serdecznie dziękujemy. Z Artystką skontaktować można się pod tym adresem: joannamews (at) wp (kropka) pl.

Nasza lekcja jest fragmentem nowego kursu Produkcja muzyczna w praktyce i swego rodzaju wprowadzeniem do jednej z jego części, w której omówiono kompleksową pracę z wokalem: od pierwszych zabiegów związanych z dostrojeniem, oczyszczeniem partii i stworzeniem głosów dodatkowych, aż do zaawansowanej korekcji i obróbki dynamicznej, które pozwalają uzyskać nowocześnie brzmiące, profesjonalnie przygotowane wokale.

Sidechain w programie Reaper: lekcja (+ nowy kurs)

Opublikowano przez

Sidechain w programie ReaperJako wierny użytkownik programu Reaper niemal od początku jego istnienia, nie mam najmniejszych wątpliwości, że jest to jeden z najlepszych – o ile nie najlepszy – program liniowy typu DAW. Przy wszystkich jego zaletach jest jednak pewna rzecz, która sprawia sporo kłopotów początkującym użytkownikom. Chodzi tutaj o funkcję kluczowania, znaną jako sidechain.

Reaper obsługuje wszystkie wtyczki, które wyposażone są w tor kluczowania; funkcję sidechain obsługują też wtyczki Rea, dostarczane razem z Reaperem. Aby móc w pełni wykorzystać możliwości tego programu w zakresie kluczowania należy bliżej przyjrzeć się jego możliwościom jeśli chodzi o wewnętrzną komutację sygnału. Tam bowiem tkwi tajemnica efektywnego wykorzystania wtyczek z funkcją sidechain.

Aby zaprezentować pełne możliwości Reapera w trybie kluczowania użyjemy klasycznego przykładu, w którym mamy dwie ścieżki. Na pierwszej znajduje się partia tak zwanego padu, a na drugiej partia stopy. Naszym celem jest stworzenie takiej konfiguracji, aby partia syntezatora wyciszała się w tym momencie kiedy następuje uderzenie stopy.

W naszym materiale wideo pokazujemy dwa różne przykłady zastosowania tej techniki, z uwzględnieniem narzędzi dostępnych na pokładzie Reapera, może tylko z niewielka pomocą innych wtyczek. Lekcję obejrzysz w naszym odtwarzaczu – Sidechain w programie Reaper lub w odtwarzaczu Vimeo poniżej.

UWAGA!

Niniejszy materiał jest pierwszą zapowiedzią naszego nowego kursu pod nazwą Produkcja muzyczna w praktyce. Kurs ten jest swego rodzaju kontynuacją bestselerowej Produkcji muzycznej od podstaw (blisko dziesięć tysięcy sprzedanych egzemplarzy w wersji DVD i do pobrania!), ale w sposób bezpośredni odnosi się do zagadnień typowo praktycznych, takich jak:

– stosowanie technik resamplingu we współczesnych stylistykach EDM/IDM,
– kreatywne użycie przesterowania, pogłosu i procesorów splotowych,
– dopasowanie pasm w zakresie niskich tonów w oparciu o nowatorską technikę wizualizacji (z użyciem darmowych narzędzi!),
– rozwiązywanie nieznanych dotąd w szerszym gronie problemów wynikających z użycia filtrów górnoprzepustowych,
redukcja szumu w typowym studiu oraz w samplowanych materiałach,
– zawodowa obróbka wokalu z użyciem narzędzi stosowanych przez profesjonalistów w najlepszych studiach na świecie
– kompleksowe omówienie techniki sidechain w sposób, jaki nikt do tej pory tego nie przedstawił,
– prawdziwy, profesjonalnie przeprowadzony mastering, po raz pierwszy prezentowany w takiej formie, aby spełniał wymagania takich serwisów jak iTunes czy Spotify, zachowując zgodność z zaleceniami R-128,
– wyjaśnienie problematyki tzw. LUFS, a także przesterowania międzypróbkowego, które sprawia, że Twoje miksy nie chcą brzmieć profesjonalnie, choć wydaje się, że wszystko z nimi jest w porządku.

Wszystkie techniki prezentowane są w oparciu najpopularniejsze narzędzia do produkcji muzycznej: Ableton Live, Logic Pro X, Bitwig Studio, Steinberg Cubase/Nuendo, Cockos Reaper, a także Propellerhead Reason.

Ten gigantyczny, blisko 11-godzinny materiał powstawał przez kilkanaście miesięcy, a jego premiera spodziewana jest na pierwszą połowę maja.

Konwersja partii perkusyjnej: audio do MIDI (wideo)

Opublikowano przez

Konwersja perkusji - audio do MIDI (Live)W Internecie od czasu do czasu można spotkać ciekawe darmowe instrumenty wirtualne z brzmieniami perkusyjnymi. Zazwyczaj są to wtyczki tworzone na bazie SynthEdit lub Synth Maker, a więc dostępne tylko dla komputerów PC, w 32 bitach i na ogół przeciętnej jakości. Drum Pro firmy Studio Linked VST wyróżnia się jednak na tle wielu innych ROMplerów, czyli instrumentów odtwarzających próbki – w tym wypadku nie podlegające zaawansowanej edycji – między innymi tym, że jest dostępny dla PC i Mac, i oferuje ciekawe zestawy brzmień.

Na przykładzie tej właśnie wtyczki oraz programu Ableton Live zaprezentujemy w jaki sposób możemy łatwo partię perkusyjną zawartą w pliku audio zamienić na format MIDI, który daje nam maksimum możliwości w zakresie edycji. Po dokonaniu konwersji, do naszej partii wprowadzimy kilka niewielkich modyfikacji, a następnie postaramy się uzyskać interesujące nas brzmienie za pomocą wtyczki Drum Pro.

Wtyczkę Drum Pro pobieramy za darmo ze strony producenta – Studio Linked VST Drum Pro. Do wyboru mamy cztery wersje 32- i 64-bitowe VST dla Windows, VST dla Mac oraz AU dla Mac.

Jeżeli nie korzystaliście jeszcze z Live, jest to dobra okazja aby poznać ten program. Darmową wersję testową pobieramy ze strony firmy Ableton – Ableton Live – wersja 30-dniowa.

Zapraszamy do obejrzenia lekcji w odtwarzaczu YouTube poniżej lub w naszym odtwarzaczu 0dB.pl – Konwersja partii perkusyjnej do MIDI w Live.

2014 – podsumowanie roku 0dB.pl

Opublikowano przez

0dB.plRok 2014 skończył się kilka dni temu, zatem jest to dobry czas na różnego rodzaju podsumowania. Blog 0dB.pl istnieje w polskim internecie już ponad 5 lat. Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy byli z nami od początku oraz tym, którzy dołączyli później.

Ten rok okazał się najtrudniejszy do podsumowania z przyczyn technicznych, albowiem przez pół roku witryna 0dB.pl była hostowana na serwerze WordPress.com, natomiast przez drugie pół na naszym własnym serwerze. Podobnie sytuacja miała się w naszym sklepie internetowym – przez pierwsze pół roku bazowaliśmy na sklepowej wtyczce do WordPressa, przez drugie pół na naszym własnym, autorskim systemie. Zmianie uległy również adresy URL wpisów, co jeszcze bardziej utrudniło analizę informacji zebranych z wielu źródeł. Jednak pomimo trudności udało nam się zebrać wszystkie dane w jedną całość.

W roku 2014 premierę miał jeden pełny kurs (Bitwig Studio od podstaw) oraz aż 5 darmowych lekcji. Dodatkowo na blogu opublikowaliśmy 12 różnego typu prezentacji wideo, a w sumie zostało opublikowanych 107 wpisów.

Podsumowania dotyczą statystyk z roku 2014, ale uwzględniają materiały opublikowane od samego początku istnienia witryny (czyli od końca roku 2009). I tym sposobem już na początku zestawienia mamy niespodziankę, bowiem najpopularniejszym postem w roku 2014 okazał się wpis z roku… 2010. W zestawieniu najpopularniejszych wpisów na blogu znalazło się jeszcze miejsce dla jednego wpisu z 2010 roku oraz dwóch z roku 2011, pozostałe zostały napisane już w 2014. Wyraźnie da się zaobserwować szczególne zainteresowanie różnego typu darmowymi wtyczkami i samplami, natomiast najchętniej dyskutowali Państwo na temat nowości.

Pozycje w każdej z kategorii uporządkowane są w kolejności od najlepszych. Zapraszamy!Czytaj dalej